Το Δράμα στην Εκπαίδευση
Το Δράμα στην Εκπαίδευση, αναφέρεται και ως Δημιουργική Δραματική Τέχνη ή Process Drama και είναι μια παιδαγωγική διαδικασία που επιδιώκει να εξισορροπήσει το είδος και το περιεχόμενο της δραματικής τέχνης.
To δράμα στην εκπαίδευση βασίζεται στην μυθοπλασία –μυθοπλασία που δημιουργούν οι ίδιοι οι μαθητές – και αυτό παρέχει μια μορφή προστασίας, η οποία διαθέτει μια εκπαιδευτική, παρά μια θεραπευτική αντίληψη. Το δράμα με αυτή την έννοια δημιουργεί χώρο στους συμμετέχοντες ώστε να κατανοήσουν τον κόσμο στον οποίο ζουν.
Το εκπαιδευτικό δράμα μέσω της χρήσης θεατρικών μεθόδων βοηθά τους μαθητές να κατανοήσουν τον εαυτό τους. Μελετώντας τα θέματα, τα περιστατικά – που συνδέονται με τα κείμενα, την ιστορική περίοδο ή τον κοινωνικο-πολιτικό περίγυρο – μέσα σε ένα ευρύτερο πλαίσιο δίνεται η δυνατότητα στους νέους να αντιληφθούν πολυσύνθετες σχέσεις και κοινωνικές δυνάμεις που τους επηρεάζουν.
- Μαθητές & ρόλοι : Οι συμμετέχοντες μπορούν να μπουν στη θέση άλλων και να κατανοήσουν καλύτερα την οπτική και τη θέση τους. Αλλά χρειάζεται να προστατευθεί ο ρόλος των μαθητών ώστε μην είναι επιφανειακή η εμπειρία και να μπορέσουν πραγματικά να μπουν στη θέση άλλων.o that the experience does not become superficial and they can really engage with another persons situation.
- «Δημιουργώντας» φανταστικές καταστάσεις: Ένα σημαντικό στοιχείο του εκπαιδευτικού δράματος είναι να δημιουργήσουν οι μαθητές και ο εκπαιδευτικός μαζί μια φανταστική κατάσταση ή ιστορία.
ΒΑΣΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΟΥ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ ΔΡΑΜΑΤΟΣ
- Αντιμετώπιση προβλημάτων: Είναι χρήσιμο να παρουσιάσουμε ένα πρόβλημα που βασίζεται σε μια αντίφαση-δεν υπάρχει απλή λύση, ή σαφείς «καλοί» και «κακοί» ρόλοι. Μέσα από τη δραματοποίηση το ακροατήριο – στην περίπτωση μας οι συμμετέχοντες- μπορούν να ασχοληθούν με το πρόβλημα με τρόπο ασφαλή καθώς αυτό συμβαίνει στην φαντασία και όχι στην πραγματικότητα.
- Η δημιουργία του «άλλου»: Το εκπαιδευτικό δράμα βασίζεται στην δημιουργία φανταστικών χαρακτήρων/καταστάσεων – μπορεί να είναι ένα άλλο άτομο, ή μια κατάσταση, ή ακόμα και ένα αντικείμενο ‘η ακόμα και εικόνες που προσεγγίζουν το πρόβλημα.
- Καταστάσεις σε πλαίσιο: Αν και όλοι γνωρίζουμε ότι στην δραματοποίηση παρουσιάζεται μια κατάσταση η οποία είναι πλασματική (ακόμα και αν βασίζεται σε πραγματική κατάσταση) οι συμμετέχοντες πρέπει να αποβάλλουν την δυσπιστία και να θεωρήσουν την κατάσταση σαν να ήταν πραγματική.
- Επιβραδύνοντας το χρόνο: Για να διερευνήσουμε τις ανθρώπινες καταστάσεις η δραματοποίηση στοχεύει στο να επιβραδύνει το χρόνο, ώστε οι συμμετέχοντες να αναπαράγουν αυτό που συμβαίνει.
Το δράμα στην εκπαίδευση μπορεί να αποτελέσει ένα εξαιρετικά χρήσιμο εργαλείο όταν εργάζεται κανείς με μαθητές που προέρχονται από περιθωριοποιημένες κοινωνίες, αφού βασίζεται στην εξερεύνηση ανθρώπινων καταστάσεων. Έτσι οι μαθητές που μπορεί να μην είναι δυνατοί σε ακαδημαϊκό επίπεδο έχουν την ευκαιρία να αναλάβουν έναν κεντρικό ρόλο εφόσον μπορεί να έχουν εμπειρίες ακόμη κι αν έχουν χαμηλή σχολική επίδοση.
Καθώς η δραματοποίηση επικεντρώνεται σε ένα πρόβλημα και καλεί τους ανθρώπους να εκφράσουν τη γνώμη τους και όχι γεγονότα παρέχει ένα ασφαλές χώρο στους μαθητές να εκφραστούν και αλληλοεπιδράσουν μεταξύ τους. Είναι μια κοινωνική δραστηριότητα με μια ομάδα που συνεργάζεται, η οποία συζητάει και δημιουργεί κάτι από κοινού. Αυτή η εμπειρία μπορεί να βοηθήσει στην ενσωμάτωση διαφορετικών πολιτισμών και πλαισίων.
Το δράμα δημιουργεί ενσυναίσθηση – δίνει τη δυνατότητα στους μαθητές να κατανοήσουν ότι υπάρχουν διάφοροι λόγοι που οι άνθρωποι συμπεριφέρονται με συγκεκριμένο τρόπο, και επίσης ότι η ίδια κατάσταση μπορεί να γίνει αντιληπτή από ποικίλες οπτικές γωνίες. Στην καλύτερη των περιπτώσεων η δραματική τέχνη δίνει τη δυνατότητα στους μαθητές να μπουν στη θέση των άλλων και συνεπώς να κατανοήσουν τους άλλους.